بررسی فرهنگ عامیانه در مرزبان نامه

چکیده: بحث اصلی این پایان نامه به سه بخش تقسیم شده است. در بخش اوّل علومی که نویسنده به آن ها اشاره کرده است از جمله نجوم، طب، موسیقی و علوم غریبه را آورده، در مورد هر یک توضیحاتی بیان کرده و برای هر کدام از متن کتاب مثالی را آورده ایم. بخش دوم، مربوط به آداب و رسوم رایج در عصر نویسنده است که در سه بخش اجتماعی، درباری و مذهبی تدوین شده است. در این بخش به مطالب مختلفی از جمله نحوه ی زندگی مردم، نوع پوشش، خوراک، آداب مهمان داری، آداب ازدواج، آیین پادشاهی، آلات مجازات، شغل های رایج، امثال و حکم، بزهکاری ها و مفاسد اجتماعی و غیره اشاره کرده ایم. بخش سوم را نیز به باورها اختصاص داده ایم. این باورها در چهار بخش باورهای پزشکی، باورهای خرافی، باورهای دینی و باورهای فلسفی تنظیم شده است. در قسمت باورهای خرافی به باورهای خرافی رایج در حوزه ی حیوانات، سیّارات و اجرام فلکی و دیگر باورها اشاره شده است. باورهای دینی نیز شامل زندگی و معجزات انبیا، اعتقاد به بهشت و جهنّم و قیامت و هم چنین باور به دیو و شیطان و مواردی از این قبیل است. در قسمت آخر نیز به چند باور فلسفی اشاره شده است.کتاب مرزبان نامه در بر دارنده ی بسیاری از فرهنگ های عامیانه ی رایج در عصر نویسنده است و در آن اوضاع اجتماعی، سیاسی و وضعیت عمومی جامعه به خوبی نشان داده شده است. فرهنگ عامیانه شامل تمامی کردار و گفتار و اندیشه های یک ملّت است که نه تنها نحوه ی زندگی افراد آن ملّت بلکه اندیشه و افکار و نحوه ی زندگی پدران و نیاکان آن ها را نیز می شناساند. مرزبان نامه از نظر دارا بودن فرهنگ عامیانه بسیار غنی است و می تواند از جنبه های گوناگون نیز مورد بررسی قرار گیرد.